Myom nedir?
Myomlar, rahmin kas dokusundan gelişen iyi huylu (kanser değil) kitlelerdir. Myomların boyutu, şekli ve yeri değişebilir. Rahim içinde, dış yüzeyinde veya duvarında olabilir veya rahime sap benzeri bir yapı ile bağlı olabilir. Bir kadında sadece bir miyom olabileceği gibi çok sayıda, farklı büyüklükte myomlar da olabilir. Myomlar uzun süre çok küçük kalabilir ve aniden hızla büyüyebilir veya birkaç yıl içinde yavaş yavaş büyüyebilir. Hızlı büyüyen miyomların kötü huylu hücreler bulunabilmesi açısından dikkatle takip edilmelidir.
Kimlerde myom olma olasılığı daha yüksektir?
Myomlar kadınlarda en sık izlenen kitlelerdir. Myomlar en çok 30-40 yaş arası kadınlarda görülür, ancak her yaşta ortaya çıkabilirler. 1. Derece aile bireylerinde myom olması, erken yaşta adet olmak, kötü beslenme, alkol tüketimi, obezite miyom görülme riskini artırabilir.
Myomların belirtileri nelerdir?
- Daha uzun, daha sık veya ağır adet dönemleri
- Adet ağrısı (kramplar)
- Adet dönemi dışı zamanlarda vajinal kanama
- Kansızlık (kan kaybından)
- Karın veya alt sırtta ağrı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı -baskı hissi
- İdrar yapma zorluğu veya sık idrara çıkma
- Kabızlık, rektal ağrı veya zor bağırsak hareketleri
- Karın krampları
- Düşük veya gebe kalmada sorunlar
Ayrıca hiçbir belirtiye neden olmayıp rutin bir muayene sırasında veya diğer problemler için yapılan testler sırasında bulunabilir.
Myomlar nasıl teşhis edilir?
Myomlar çoğunlukla rutin bir muayene sırasında ultrasonografi ile tespit edilir. Ayrıca başka bir nedenle yapılan bilgisayarlı tomografi (BT) veya magnetik rezonans (MR) sırasında tesadüfen saptanabilir. Myomların büyümesinin takibi çoğunlukla ultrason ile yapılırken nadiren MR gerekebilir. Bazen myomların rahim duvarına doğru oluşturduğu baskıyı değerlendirmek için sulu ultrason denilen sonohisterografi yapılır.
Myomlar ne zaman tedavi edilmelidir?
Semptomlara neden olmayan, küçük olan veya menopoza yaklaşan bir kadında ortaya çıkan myomlar genellikle tedavi gerektirmez. Bazı belirti ve şikayetler tedavi ihtiyacını işaret eder
- Anemiye neden olan veya bir kadının normal aktivitelerini bozan ağır veya ağrılı adet dönemleri
- Dönemler arasında kanama
- Büyümenin bir myom mu yoksa yumurtalık tümörü gibi başka bir tümör tipi mi olduğu belirsizliği
- Myom büyümesinde hızlı artış
- Myom nedeni çocuk sahibi olamama
- Sürekli kasık-bel ağrısı
Myomları tedavi etmek için ilaç kullanılabilir mi?
Maalesef miyomların ilaçla tedavisi aslında mümkün değildir. İlaçlar, myomların neden olduğu ağır adet kanamaları ve ağrılı adet dönemlerini azaltabilir. Myomlarım büyümesini engelleyemezler. Myomlar için ilaç tedavisi aşağıdaki seçenekleri içerir:
Doğum kontrol hapları ve diğer hormonal doğum kontrol yöntemleri—Bu ilaçlar genellikle ağır kanamaları ve ağrılı dönemleri kontrol etmek için kullanılır.
Gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH) agonistleri—Bu ilaçlar adet döngüsünü durdurur ve myomları küçültebilir. Bazen kanama riskini azaltmak için ameliyattan önce kullanılırlar. GnRH agonistlerinin pek çok yan etkisi olduğundan sadece kısa süreli (6 aydan az) kullanılırlar. Bir kadın GnRH agonistini almayı bıraktıktan sonra, myomları genellikle eski boyutlarına döner.
Progestin salan rahim içi araç (RİA)—Bu seçenek, rahmin içini bozmayan myomları olan kadınlar içindir. Ağır ve ağrılı kanamayı azaltır ancak myomları tedavi etmez.
Myomları tedavi etmek için ne tür ameliyatlar yapılabilir?
Myomektomi, rahim yerinde bırakılırken myomların cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Rahim korunduğu için hala çocuk sahibi olunabilir. Ameliyattan sonra aynı myomlar yeniden büyümezler, ancak yeni myomlar gelişebilir. Eğer şikayete neden olan yeni miyomlar gelişirse tekrar ameliyat gerekebilir. Myeomektomi ameliyatı açık veya kapalı teknikle (laparoskopi) yapılabilir. Sizin için hangi yöntemin uygun olacağına doktorunuz karar verecektir
Histerektomi, rahmin alınmasıdır. Yumurtalıklar alınabilir veya alınmayabilir. Histerektomi, kadının artık çocuk isteği olmadığı kısmen daha ileri yaşlarda veya miyomun tek başına çıkarılmasının teknik olarak mümkün olmadığı durumlarda yapılır. Bir kadın histerektomi geçirdikten sonra artık çocuk sahibi olamaz ve bir daha adet kanaması olmaz. Rahmin alınmasının cinsel hayat üzerinde etkisi yoktur. Açık veya kapalı teknikle (laparoskopi) yapılabilir. Sizin için hangi yöntemin uygun olacağına doktorunuz karar verecektir
Histeroskopi. Bu teknik, rahim boşluğuna doğru çıkıntı yapan miyomları çıkarmak için kullanılır. Kameralı sistemle vajina ve rahim ağzından geçilerek myoma ulaşılır ve myomlar küçük parçalara kesilerek çıkarılır. Büyük myomlar için 2. seans gerekebilir. Histeroskopi genellikle ayakta tedavi prosedürü olarak yapılabilir (hastanede bir gece kalmanız gerekmez).
İlaç ve ameliyat dışındaki diğer tedavi seçeneği ise;
Uterin arter embolizasyonu Bu prosedürde, uterusa giden kan damarlarına küçük parçacıklar (kum taneleri boyutunda) enjekte edilir. Parçacıklar miyoma giden kan akışını keser ve küçülmesine neden olur. Çoğu durumda ayakta tedavi prosedürü olarak gerçekleştirilebilir. Bu teknik sadece genel sağlık sıkıntıları nedeni ile cerrahi tedavi şansı olmayan kişilerde önerilmektedir.
